تاریخچه انواع مبل حصیری
حصیر ابتدا از شرق بین النهرین و آفریقا تا میان سرخپوستان آمریکا رواج یافت. به احتمال قوی برای اولین بار در کنار فراعنه مصر باستان کشف شد. باستانشناسان اعلام کردند حصیر بیش از 5 هزار سال پیش توسط سومریها و مصریها، از نی و گیاهانی که در باتلاق روییده میشد، برای بافت زیرانداز حصیری استفاده شده است. یک فرضیه دیگر هم این است که در دوره غارنشینی که بشر برای اسکان کوچ میکرد، ضروری بوده که از وسایل قابل حمل و نقل استفاده کند و اولین سرپناهها نیز از حصیر ساخته میشد. اما محققان برای بررسی این فرضیه با مشکل مواجه هستند چون نمونههای خیلی کمی برای اثبات آن وجود دارد. زیرا حصیر از الیافی است که در طبیعت خیلی آسان تجزیه میشود. پیشینه تاریخی تولید حصیر در ایران به بیش از سه هزار و پانصد سال پیش برمیگردد که به نقش شهداد معروف است. افزون بر این ایرانیها از حصیر فقط برای زیرانداز استفاده نمیکردند بلکه برخی ظروف و اشکال دیگر هم از حصیر بافته میشد.
بعدها، رومیها از مبلمان بافته شده مصریها و ایرانیها الهام گرفتند و حصیر را به عنوان تکنیک خود به کار گرفتند و این سبک را در سراسر امپراتوری خود گسترش دادند. طی چند قرن بعد، افزایش تجارت اروپا با آسیا، حصیر خیزران را به غرب آورد و مواد قویتری را معرفی کرد که خود را به حصیری کشی وا می داشت. این سبک مبلمان حصیری به زودی در سراسر امپراتوری بریتانیا گسترش یافت، و ویکتوریاییها را مجذوب خود کرد. اما در آمریکا به نظر میرسد که حصیر از طریق مستعمره نشینانی که صندلیهای حصیری و سبد حصیری با خود آورده بودند وارد شد. دهههای 1960 و 1970 در اروپا شاهد استقبال زیادی از حصیر بود. پس از دورهای که دکوراسیون به سبک ویکتوریایی بیش از حد پیچیده و مجلل به نظر میآمد، در این دوره دکوراسیون با حصیری پرآذین تجدید حیات پیدا کرد که این امر منجر به یک نوع رنسانس در صنعت مبلمانسازی شد و زیبایی مبلمان حصیری بار دیگر مورد قدردانی و استقبال قرار گرفت. اما حصیر در تاریخ بسیاری از جوامع باستانی بافته شده است و حتی افسانههای باستانی نیز درباره حصیر وجود دارد. گفته میشود که بومیان آمریکایی پوتاواتومی معتقد بودند که پیرزنی وجود دارد که روی ماه زندگی میکند و زنبیلی میبافد. وقتی زنبیل تمام شود، اعتقاد بر این بود که جهان نابود خواهد شد. این هرگز اتفاق نیفتاد زیرا خورشیدگرفتگی قبل از تکمیل زنبیل آن پیرزن را نابود کرد.
تاریخچه مبلمان حصیری
مبل حصیری تاریخچهای طولانی دارد که نزدیک به پنج هزار سال – از بافت حصیری مصر باستان تا مبلمان حصیری فضای باز امروزی را در برمیگیرد. بنابراین با احتساب تاریخچهای که از حصیر ذکر شد، حصیر هزاران سال است که وجود داشته است و در واقع یکی از قدیمیترین تکنیکهای مبلمانسازی است که در تاریخ ثبت شده است. واقعیت جالب این است که اولین تکه مبلمان حصیری به شکل گهواره حصیری برای نوزاد بود. اما اولین مبلمان حصیری که ضبط شده است به 3000 سال قبل از میلاد برمیگردد. محبوبیت حصیر از مصر و تمدنهای سومری باستان به روم و کشورهای مختلف اروپایی و در نهایت ورود آن به آمریکا در قالب یک کالسکه نوزاد به ظهور رسید. اما قبل از این ورود باستانشناسان در مقبره توتانخامن نمونههایی از صندلیهای حصیری اولیه، تختههای سر و چهارپایه کشف کردند. حصیری که در طول تمدنهای باستان استفاده میشد حصیر در تمدنهای باستان برای اهداف مختلفی از جمله کوسن، کفپوش، حمل و نقل، لباس، مبلمان، سرپناه و حتی ظروف استفاده میشد و این ثبت شده است. شواهد کار حصیر مصری هنوز دست نخورده باقی مانده است.
حصیر عصر ویکتوریا
یکی از بزرگترین پیشرفتهایی که در دوران ویکتوریا رخ داد، استفاده از نی برای ساخت مبلمان حصیری بود. این ایده درخشان یک کارآفرین جوان نبود، بلکه پاسخی بود به کمبود حصیر که ناشی از ناآرامیهای داخلی در چین در سال 1856 بود. تولیدکنندگان مجبور بودند مواد دیگری را برای برآوردن تقاضا برای محصولات حصیری فراهم آورند که همین در کارمبلمانسازی بسیار مفید واقع شد.
سازندگان کشف کردند که نی نسبت به چوب خیزران انعطافپذیرتر است و میتوان آن را رنگ کرد یا رنگآمیزی کرد. از طرف دیگر حصیر سفتتر بود که بافت آن را سخت میکرد و به احتمال زیاد پوسته پوسته میشد. در قرن هفدهم اروپا، حصیر یک تکنیک محبوب برای ساخت مبلمان کودک بود که شامل همه چیز از تختخواب گرفته تا چهارپایه میشد. یکی از دلایلی که حصیری بسیار مطلوب بود این واقعیت بود که طرح بافته شده آن به خوبی تنفس میکرد و راحتتر از صندلیهای چوبی یا فلزی بود. همچنین تمیز کردن آن آسان بود. شاید بهتر از همه برای مصرفکنندگان حصیر ارزانتر از چوب بود.
مبلمان حصیری در دوران معاصر
در حالی که محبوبیت میز و صندلی حصیری در طول دهه 70 اندکی کاهش یافت، اما در طول چند دهه بعد افزایش یافت و سپس ثبوت پیدا کرد. در سالهای اخیر، مبلمان حصیری بسیار محبوب شدهاند و در بسیاری از مکانهای تجاری مجلل و استراحتگاههای ساحلی به نمایش درآمدهاند. برای زنده نگه داشتن این هنر سنتی، صنعت بافت حصیر هنوز آموزش داده میشود. اگرچه فناوری مدرن فرآیند تولید را کارآمدتر کرده است اما برخی مبلمانهای حصیری هنوز دستساز هستند و اینگونه کیفیت بالا را جز اصلی این هنر باستانی نگه داشتهاند. در این میان مبلمان حصیری مدرن به نظر شیک، هنرمندانه میرسد و در تولید آن از مواد تصفیه شده و همچنین تکنیکهای گذشته استفاده شده است. مواد تازه تصفیه شده و فرآیندهای تولید، مبلمان حصیری را مقرون به صرفهتر و بسیار بادوامتر از گذشته کرده است.
مبلمان حصیری مدرن نه تنها ماندگاری بیشتری نسبت به حصیر ساخته شده از الیاف درخت انگور دارد، بلکه میتوان آن را در طیف وسیعی از روکشها یافت تا با دکوراسیون داخلی و فضای باز شما مطابقت داشته باشد.
در واقع، در مبلمان حصیری مدرن، حصیریهای HDPE خاصی با بازدارندههای UV تزریق میشوند تا از محو شدن رنگ آنها جلوگیری شود و مواد حصیری را با هم همرنگ کند تا مبلمان در برابر خط و خش مصون بماند.
این امکان استفاده از مبلمان حصیری را در فضای باز فراهم میکند بدون اینکه نگران آسیب دیدن آنها در اثر آب و هوا باشیم. لازم به ذکر است حصیر مصنوعی نیز برخلاف حصیری طبیعی در برابر آفات مقاوم است.
در برخی موارد حصیری که در اصل از الیاف حصیر طبیعی بافته شده است، در آن از نی، پلاستیک، حصیر رزین مصنوعی و موارد دیگر نیز استفاده شده است.
موادی که برای ساخت حصیر استفاده میشود عبارتند از:
- راتان (هسته داخلی)
- بید
- نی (پوست بیرونی خیزران)
- رافیا
- بامبو
- برگ موز
- پلاستیک
- رزین مصنوعی